مستندنگاری چاشتخوار
به گزارش پسرک کامپیوتری، حمید فدایی، مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در حاشیه بازدید از محدوده کوهستان رحمت، با اشاره به این که ایوان قدمگاه در پایان جنوب شرقی کوهستان مهر واقع شده است و از آثار شاخص دوران هخامنشی است، گفت: این اثر منحصربه فرد که به نام چاشتخوار نیز خوانده می گردد، به جهت حجم سنگ تراشی و تراش کوه کم نظیر است.
وی با تایید این که اثر یاد شده، ناتمام مانده است، گفت: دلایل ناتمام ماندن این اثر که بسیاری آن را دارای ساختاری شبیه به آرامگاه های هخامنشی می پندارند، هنوز در پرده ای از ابهام واقع شده است و ضرورت دارد مطالعات بیشتری در این موضوع انجام گردد.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید با اشاره به این که انجام پژوهش و مطالعات علمی و هدفمند در رابطه با ایوان قدمگاه می تواند نتایج خوبی را به همراه داشته باشد، اضافه کرد: این پژوهش ها می تواند در پاسخ به ابهامات مربوط به کارکرد و تاریخ قطعی برپایی بنا بسیار سودمند باشد. شوربختانه این یادمان بسیار ارزشمند مورد گزند و آسیب های طبیعی و انسانی بسیاری قرار گرفته و احتیاج است به صورت بنیادی و همیشگی مورد نگاهبانی و حفاظت و بازسازی اصولی قرار گیرد.
فدایی از مستند نگاری و پاکسازی این اثر و محوطه پیرامونی توسط این پایگاه میراث جهانی اطلاع داد و در این باره، گفت: در حال حاضر با توجه به حضور کارشناسان با تجربه مستندنگار و حفاظت گر در پایگاه میراث جهانی تخت جمشید در نظر است از این ظرفیت در ساماندهی هر چه بیشتر این محوطه استفاده کرد.
مدیر پایگاه میراث جهانی تخت جمشید ادامه داد: به عنوان نخستین گام موضوع مستندنگاری محوطه از اقداماتی است که برنامه ریزی شده و انجام خواهد شد؛ همچنین مشکل دیوار نوشته ها و رنگ هایی که در چند دهه اخیر تا به امروز چهره این محوطه را زشت نموده، پاکسازی خواهد شد.
کارشناس پایگاه میراث جهانی پاسارگاد نیز در حاشیه این بازدید با بیان اینکه پژوهشگران متعددی در رابطه با این اثر نظراتی را مطرح نموده اند، گفت: این یادمان ساختاری همانند آرامگاه نیمه تمام داریوش سوم در تخت جمشید دارد و به صورت دو اشکوبه ای در دل کوه تراشیده شده است.
حمیدرضا کرمی اضافه کرد: در این اثر دو ردیف پله در کناره ها دسترسی به اشکوبه بالا را امکان پذیر نموده و در ایوان بالایی گودیهایی منظم و خوش تراش بر دیواره سنگی کوه همانند تاقچه هایی تراش خورده است. عناصر معماری و هنری ایوان چاشتخوار به همین گودی های تاقچه مانند محدود می گردد و هیچ سنگ نگارهای بر دیواره یادمان دیده نمی گردد. گوشه ها در دو سوی ایوان عمود و هموار است و نشان از دقت سنگ تراشان و معماران در برپا ساختن این یادمان دارد.
این کارشناس باستانشناسی با اشاره به پژوهش های انجام و پیشنهادهای ارائه شده در خصوص این اثر، گفت: با نگاهی به سبک تراش و همچنین نشانه های ابزار سنگ تراشی و همچنین مقایسه این اثر با آرامگاه های هخامنشی که در دل کوه ساخته شده است، بنای ایوان قدمگاه را یادمانی از دوران هخامنشی یادآور می گردد.
ایسنا نوشت، کرمی ادامه داد: تا کنون پژوهشگران زیادی از این یادمان بازدید و هرکدام در خصوص کارکرد آن دیدگاهی را مطرح نموده اند؛ وجود چشمه طبیعی در پایین ایوان که پیش از خشکیدگی بر اثر برداشت بی رویه آب های زیرزمینی جوشان و پرآب بوده، یکی از مهمترین دلایل گزینش این مکان برای برپایی این یادمان بوده با توجه به این که آب یکی از عناصر مقدس در ایران باستان به شمار می رفته است.
منبع: گردشبان