آغاز شمارش معکوس برای حذف موانع ثبت جهانی هگمتانه - پسرک کامپیوتری

جهانی شدن هگمتانه از سالها قبل درخواست مردم، فعالان و دوستداران میراث فرهنگی همدان بوده است، موضوع ثبت جهانی طی چند سال اخیر جدی تر شد و انتها بهمن سال گذشته پرونده ثبت جهانی هگمتانه و مرکز تاریخی همدان به یونسکو رفت .

برطرف موانع ریز و درشت این پرونده که حالا دغدغه فعالان این حوزه است، بیش از هر چیز جدی گرفتن موضوع و هم افزایی، همراهی و همدلی بین دستگاه های مختلف و مسئولان استانی را می طلبد تا نخستین مرکز مادها اگرچه خیلی دیر اما در لیست آثار جهانی قرار بگیرد.

بیش از پنج سال قبل کارگران شهرداری همدان از ابتدای جنوب غربی محوطه تاریخی هگمتانه یعنی ورودی گردشگران، بخشی از هگمتانه را آسفالت کردند تا راه را برای آهن فروش های شهر همدان باز نمایند! اقدامی که در پی اجرایی کردن طرح پیاده راه کردن شش خیابان تاریخی همدان با مرکزیت میدان مرکزی شهر انجام شد اما این طرح نه تنها درآمد چندانی برای میراث فرهنگی نداشت بلکه این محوطه را بیش از پیش دچار آسیب های جبران ناپذیری کرد، به مقدار ای که حضور معتادان، مردم و گردشگران را از این فضا دورتر کرد و حالا همین ها از مهمترین موانع ثبت جهانی هگمتانه است.

حذف سواره از عرصه محوطه هگمتانه، تخریب طبقات مازاد ساختمان حوزه هنری، اصلاح خط آسمان ساختمان سینما قدس، آغاز عملیات اجرایی بازسازی جداره میدان امام (ره)، جمع آوری الحاقات، زوائد، تابلوها و ساماندهی تأسیسات سرمایش و گرمایش از جداره های عرصه ثبت جهانی شامل بازار، خیابان های اکباتان و بوعلی، میدان امام (ره) و...، آغار عملیات اجرایی بازسازی و احیای پروژه راسته گلشن تا گندمی ها، ساماندهی تأسیسات موجود در عرصه ثبت جهانی، ساماندهی طبقات فوقانی کاروانسراها و برگزاری جلسات با هیأت امنای کاروانسراهای خیابان اکباتان و بازار در راستای قانع کردن سازی از جمله مواردی بود که 16 فروردین امسال در جلسه ثبت جهانی همدان در استانداری مطرح شد.

در آن جلسه استاندار همدان اولتیماتوم 45 روزه ای برای حذف سواره از هگمتانه داد و درخواست کرد دستگاه های خدمات رسان و شهرداری با نظر کارشناسی میراث فرهنگی، زیباسازی و ساماندهی محدوده ثبت جهانی و تردد خودروها با ایجاد معبر و دسترسی تازه را اجرایی نمایند.

علیرضا قاسمی فرزاد بعلاوه از دستگاه های ذیربط خواست تا اواخر اردیبهشت نظر میراث فرهنگی درباره ثبت جهانی را اعمال نموده و اقدامات اصلاحی در محدوده ثبت را در دستور کار قرار دهند.

وی با تأکید بر اینکه موانع ثبت جهانی هگمتانه و مرکز تاریخی همدان باید در زمان بندی مقرر انجام گردد، گفت: فضای بصری دور میدان امام (ره) باید ساماندهی و ساختمان ها متحدالشکل شوند. بعلاوه بازارچه میوه و تره بار در عرصه هگمتانه باید ساماندهی گردد.

شهردار همدان هم در آن جلسه با اشاره به اینکه ثبت جهانی هگمتانه یکی از اولویت های شهرداری است، گفت: برای جداره سازی میدان امام (ره) 10 میلیارد تومان و برای جداره سازی خیابان اکباتان 8600 میلیارد پیش بینی شده است.

جدا از وعده های داده شده در این جلسه، طی یکی دو سال گذشته نیز وعده های زیادی برای جهانی شدن همدان از سوی مسئولان داده شد که اگر نگوییم همه آنها اما حجم زیادی از وعده ها عملی نشده و به نظر می رسد ثبت جهانی به موضوع جذابی برای شعار دادن تبدیل شده است نه فرصتی بی بدیل برای ارتقای جایگاه همدان در سطح بین المللی و رشد توسعه گردشگری آن.

تقریباً تمام مسئولان مرتبط با ثبت جهانی، این موضوع را اولویت اصلی دستگاه خود عنوان نموده و بارها از کوشش برای برطرف موانع صحبت نموده اند اما واقعیت این است که حالا در فاصله کوتاهی تا حضور ارزیابان یونسکو به همدان موانع زیادی به جای مانده است.

حذف سواره از هگمتانه و تخریب طبقات مازاد ساختمان حوزه هنری دو مانع جدی پرونده ثبت جهانی همدان است .

مدیر کل میراث فرهنگی، گردشگری و صنایع دستی استان همدان بهمن سال قبل و پس از ارسال پرونده به یونسکو با اشاره به اینکه زمان زیادی برای حذف سواره از عرصه هگمتانه نداریم، گفت: این کار باید در کوتاه ترین زمان ممکن انجام گردد تا در برطرف موانع ثبت جهانی پیروز شویم.

محسن معصوم علیزاده 16 فروردین امسال نیز در جلسه ثبت جهانی هگمتانه خواهان حذف سواره از هگمتانه و کاهش ارتفاع ساختمان حوزه هنری طی یک ماه آینده شد تا اینکه انتها مسلم مخفی، فرماندار همدان 9 اردیبهشت امسال گفت: برای حذف سواره از هگمتانه، قانع کردن سازی مردم و فرهنگ سازی یک ضرورت انکارنشدنی است. بعلاوه اقدامات لازم برای اجرایی کردن این طرح در دست پیگیری است و امیدواریم با آماده شدن زیرساختهای فرهنگی و با همراهی مجموعه اصناف، بازاریان و با همکاری شهرداری بتوانیم طرح را اجرا کنیم.

برطرف دومین مانع جدی ثبت جهانی یعنی کاهش ارتفاع ساختمان حوزه هنری نیز سرنوشت مشابهی با حذف سواره از هگمتانه پیدا نموده و اگر چه به گفته رئیس پلیس هدایت ورانندگی شهرستان همدان قرار بود طبقات اضافی این ساختمان 26، 27 و 28 اردیبهشت حذف گردد اما این اقدام با هماهنگی استانداری همدان به تعویق افتاده و در تاریخ 14، 15 و 16 خرداد امسال انجام خواهد شد.

حالا این سوال پیرامون مقاله آغاز شمارش معکوس برای حذف موانع ثبت جهانی هگمتانه مطرح است که مگر استاندار همدان 16 فروردین امسال در جلسه ثبت جهانی از دستگاه ها درخواست نکرد که طی 45 روز موانع ثبت جهانی را برطرف نمایند. چرا با به تأخیر انداختن برطرف این مانع بزرگ ثبت موافقت نموده است؟ ضروری است گفته گردد رئیس حوزه هنری همدان نیز دلیل صدور رأی بر تخریب بنا را شکایت شهرداری مبنی بر عدم تأمین پارکینگ بیان کرد نه داشتن اضافه ارتفاع.

جدا از مواردی که در بالا آمد، آماده سازی جامعه محلی، بازاریان و کسبه یکی از چالش هایی است که این پرونده با آن روبرو است و در این راستا میتوان جلسات هم اندیشی با صاحبان کسب و کار در محدوده ثبت برگزار کرد اما به نظر می رسد این امر مهم تا به امروز آنطور که باید جدی گرفته نشده است در حالیکه همدانی ها و بویژه کاسبان محدوده ثبت جهانی باید دید مثبتی به این موضوع پیدا نمایند.

در کنار موانعی که هر روز بیشتر از روز قبل فعالان حوزه میراث فرهنگی همدان را نگران می نماید، خبرهای ضد و نقیض حضور ارزیابان یونسکو در همدان نیز به موضوع تازهی تبدیل شد بطوریکه در خبرهایی زمان حضور ارزیابان تیر و در بعضی خبرها شهریور عنوان می گردد در حالیکه زمان به جامانده برای برطرف موانع از اهمیت فوق العاده ای برخوردار است.

در خاتمه باید گفت تا آخر اردیبهشت یعنی زمان معین شده به وسیله استاندار همدان برای برطرف موانع ثبت جهانی تنها چند روز به جای مانده و تا به امروز برطرف ایرادات نمود بیرونی خاصی نداشته و موانع اساسی همچنان به قوت خود باقی است.